Suplementy do kolejnych wydań I, II, III i IV (patrz niżej) mogłyby same w sobie stanowić osobny słownik budowlany w wielu elementach lepszy niż dostępne na polskim rynku słowniki techniczne i specjalistyczne.
Łączna liczba haseł zawartych w suplementach jest zbliżona do liczby haseł, jaką zawierał podręczny słownik budowlany, którego kontynuacją jest słownik budownictwa, infrastruktury i wyposażenia. Jest to jednak nie więcej niż 1/4 haseł, które zawiera słownik w aktualnym wydaniu.
Słownik jest rozbudowywany przez cały czas, a wersja elektroniczna umożliwia rozbudowanie bazy o nowe terminy w trybie on-line (ogólne warunki korzystania z wersji elektronicznej podane są na stronie: www.slownik-budowlany.pl/zakup.html.)
W celu zaktualizowania wersji elektronicznej wystarczy kliknąć:
- Program
- Sprawdź aktualizację
- Słownik połączy się z serwerem i pobierze dostępne aktualizacje.
Posiadacze 4 wydania Słownika wersji książkowej mogą skopiować i wydrukować poniższą listę uzupełniającą:
fixed-simple beam - belka utwierdzona na jednym końcu i wolnopodparta na drugim
component - składowa siły
statically determinate beam - belka statycznie wyznaczalna
chain store - sieć sklepów
batten plate - przewiązka (płyta stalowa łącząca elementy składowe - tzw. gałęzie członu konstrukcji stalowej, np. słupa)
Cee purlin - płatew ceowa
sports venue - obiekt sportowy
simply supported beam with overhang - belka wolnopodparta ze wspornikiem, belka wolnopodparta z przewieszeniem
drain - kanał odpływowy
pre-drilled - otworowany
suspended slab - płyta stropu, strop
labour input - nakład prac(y)
indoor arena - hala sportowa
hypermarket - hypermarket
separating floor - strop
pas kratownicy - zob. syn. pas wiązara
przewiązka - zob. syn. przejazd przez pas rozdziału
structural arrangement - schemat statyczny
lapped - łączony na zakład (np. dwa kształtowniki)
excellent thermal performance - doskonała izolacyjność
slack time - rezerwa czasowa
constituent - gałąź słupa (zbudowanego np. z dwóch ceowników)
work order - zlecenie wykonania robót
fireproofing plaster - tynk ogniochronny (nakładany natryskowo jako zabezpieczenie ppoż. konstrukcji stalowych)
REGON - business registration number
architectural model - model architektoniczny, makieta architektoniczna
time and payment schedule - harmonogram rzeczowo-finansowy
provisional quantity - ilość orientacyjna
renewal of pavement - modernizacja nawierzchni
dewatered sludge storage facility - składowisko osadu odwodnionego
enabling works - przygotowanie frontu robot
longitudinal profile measurement - pomiar równości podłużnej drogi
additional right-of-way - teren pod poszerzenie pasa drogowego
free sliding bearing - łożysko mostowe wielokierunkowe
sought-after - poszukiwany (tj. trudnodostępny na rynku)
pavement replacement - wymiana konstrukcji nawierzchni
reconditioning - poprawa warunków ruchu na drodze (np. przez poszerzenia)
guided sliding bearing - łożysko mostowe jednokierunkowe
construction of piles - wykonanie pali
colour fast - o wysokiej trwałości barw
non-chalking paint - farba odporna na kredowanie
cięgno podwieszające - zob. syn. wanta
structural steel fabrication shop - wytwórnia konstrukcji stalowych
keystone - zwornik łuku
contractor’s staging area - składowisko wykonawcy
voided slab - płyta drążona
solid element - element bryłowy (rodzaj elementu skończonego)
attached wingwall - skrzydełko podwieszone
solid slab deck - ustrój niosący o konstrukcji pełnej
height clearance - światło pionowe
cap plate - głowica słupa stalowego
secondary framing - konstrukcja drugorzędowa (stanowiąca oparcie dla pokrycia)
voided slab deck
screening wall - ściana maskująca
podpora - zob. filar
borehole lining - rurowanie otworu wiertniczego
reinforced earth panel - panel do konstrukcji z gruntu zbrojonego (np. prod Freysinet)
foundation slab - płyta fundamentowa
stockpile - złożyć na odkład (urobek)
dirt - grunt, ziemia (materiał, - por. land)
cast iron gully - wpust żeliwny
bridge deck surfacing - nawierzchnia mostowa
safety lane - pas awaryjny
public authority ~ organ administracji państwowej
compensatory measures ~ kompensacje przyrodnicze
ridgeboard ~ - zob. syn. ridge beam
installation of reinforcement ~ montaż zbrojenia
extra reinforcement ~ zbrojenie wzmacniające, dozrbrojenie
end span ~ przęsło skrajne (obiektu mostowego)
carrying capacity ~ - zob. load-carrying capacity
ściana tylna przyczółka ~ - zob. ściana zapleczna przyczółka
ridgepole ~ - zob. syn. ridge beam
barge flashing ~ obróbka szczytowa
stiffener plate ~ żebro usztywniające teownik
edge distance ~ odległość osi otworu od krawędzi
end cap ~ zaślepka profilu
anti-sag bar ~ – zob. syn. sag rod
sag rod ~ tężnik międzypłatwiowy
roof loading capacity ~ nośność dachu
moment of inertia about an axis ~ moment bezwładności względem osi
snow load capacity ~ wytrzymałość na obciążenia od śniegu
bespoke ~ na zamówienie (według indywidualnego projektu)
prevailing winds ~ przeważający kierunek wiatrów
zed purlin ~ płatew zetowa
lip ~ zagięcie płatwi zetowej (standardowo oznaczane “c”)
low-slope roof ~ dach o niskim nachyleniu, dach o niskim kącie nachylenia
light gauge steel section ~ profil zimnogięty
attached pier ~ filar przyścienny, przypora
engaged pier ~ - zob. syn. attached pier
manufactured in steel ~ wytwarzany ze stali
collateral loads ~ obciążenia dodatkowe (np. obciążenia ze strony instalacji rurowych i elektrycznych)
technical brochure ~ katalog techniczny
track ~ profil U (w który wstawia się słupki C rusztu ścianki działowej)
base width ~ szerokość podstawy
axis of inertia ~ oś bezwładności
principal axis of inertia ~ główna oś bezwładności
knurled surface ~ powierzchnia moletowana (np. powiedzchnia profilu do suchej zabudowy)
ribbed panel ~ blacha trapezowa
ferric sulphate tank ~ zbiornik PIX
plane truss ~ kratownica płaska
primary treatment ~ pierwszy stopień oczyszczania ścieków
cold-formed structural section ~ zimnogięty profil konstrukcyjny
cold-formed shape ~ profil zimnogięty
secondary treatment ~ drugi stopień oczyszczania ścieków
tertiary treatment ~ trzeci stopień oczyszczania ścieków
overland flow ~ spływ powierzchniowy
groundwater movement ~ spływ wód podziemnych
equalisation tank ~ zbiornik wyrównawczy (przed bioreaktorem sekwencyjnym)
gully ~ rynna erozyjna
lime stabilisation plant ~ instalacja nawapniania osadu
lime stabilised sludge ~ osad napwapniony
influent ~ ścieki surowe
effluent flume ~ koryto odpływowe ścieków
static sludge thickener ~ stacja grawitacyjnego zagęszczania osadu
engineered formwork ~ deskowanie systemowe
conventional timber formwork ~ deskowanie tradycyjne
finish floor ~ posadzka
sludge thickner ~ stacja zagęszczania osadu
comminutor ~ - zob. syn. grinding pump
grinding pump ~ pompa do rozdrabniania ścieków
flow splitting chamber ~ komora rozdziału ścieków
hot mopping ~ rozprowadzanie lepiku szczotką dekarską
hot mopped asphalt ~ lepik na gorąco
scum pumping station ~ pompownia części pływających
flow measurement flume ~ koryto pomiarowe ścieków
flow capacity ~ przepustowość oczyszczalni ścieków
digested sludge ~ osad przefermentowany
primary sludge ~ osad z osadnika wstępnego
returned sludge ~ osad recyrkulowany
primary effluent ~ ścieki z osadnika wstępnego, ścieki oczyszczone na osadniku wstępnym
Dorr clarifier ~ osadnik Dorra
reactor system ~ blok technologiczny na oczyszczalni ścieków
sludge return pump ~ pompownia cyrkulacji osadu
aerobic digester ~ komora fermentacyjna otwarta
shading glass ~ szkło przeciwsłoneczne
vapour check membrane ~ folia paroszczelna
circular secondary clarifier ~ osadnik wtórny radialny
anoxic tank ~ komora anoksyczna
grit chamber ~ piaskownik (na oczyszczalni ścieków)
vapour control layer ~ izolacja paroszczelna
valley ~ dolna półka blachy trapezowej
crown ~ górna półka blachy trapezowej
vapour check ~ izolacja paroszczelna
well maintained ~ zadbany (np. o budynku)
competitive advantage ~ atut
shoreline areas ~ obszary przybrzeżne
shipbreaking yard ~ złomowisko statków
visual allure ~ dekoracyjność
maintain the initial appearance ~ zachować walory estetyczne
extend the range of application ~ rozszerzyć zakres stosowania
profiled metal ~ blacha profilowana
direction of lay ~ kierunek układania (np. płyt warstwowych)
occupancy rate ~ wskaźnik wynajętej powierzchni
supporting deck ~ - zob. syn. structural deck
composite roof system ~ dach warstwowy
structural deck ~ warstwa nośna dachu warstwowego, część nośna dachu warstwowego
torch down membrane ~ papa termozgrzewalna
lift core ~ trzon windowy
mirror defogger ~ folia grzewcza do lustra
unoccupied building ~ budynek niezamieszkały
heating foil ~ folia grzewcza
mirror demister ~ - zob. syn. mirror defogger
fritted glass ~ szkło emaliowane
headline rent ~ osiągalna stawka czynszu (wyższa od rynkowej)
rent review ~ rewaloryzacja czynszu
banister ~ 2. balustrade 3. - zob. syn. baluster
zed purlin ~ płatew zetowa
floor surfacing ~ posadzka
cover(ing) width ~ szerokość krycia
crest/ crown width ~ szerokość górnej półki blachy trapezowej
curved sheet ~ blacha łukowa
anti-capillary groove ~ rowek kapilarny
siphon break ~ - zob. syn. anti-capillary groove
tile sheet ~ blachodachówka
overcladding ~ układanie nowego pokrycia na istniejącym
tile effect sheet ~ blachodachówka
box profile sheet ~ blacha trapezowa
lipped channel section ~ ceownik półzamknięty (za zagięciem górnej i dolnej półki)
sigma purlin ~ płatew z profilu typu sigma
coverage ~ - zob. syn. cover width
asphalt roof ~ dach kryty papą
corrugated steel roof ~ dach pokryty blachą falistą
line up holes ~ naprawodzać otwory (w celu wykonania połączenia nitowanego lub spręcanego)
wind load ~ parcie wiatru
hat section ~ profil kapeluszowy, kształtownik kapeluszowy
from eaves to ridge ~ od okapu do szczytu
credit union ~ spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
letter of acceptance ~ powiadomienie o wygraniu przetargu
letter of tender ~ oferta przetargowa
ground elevation ~ poziom terenu
forces add together ~ siły nakładają się na siebie
non-possessory lien ~ zastaw rejestrowy
rounded up to two decimal places ~ z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku
endorsed promissory note ~ weksel z poręczeniem wekslowym
archaeological digs ~ wykopaliska archeologiczne
obvious error ~ błąd oczywisty
tender evaluation ~ score ocena oferty
all and any ~ wszystkie bez wyjątku
date of the postmark ~ data stempla pocztowego
documents must be originals ~ dokumenty należy złożyć w formie oryginału
disqualification of a tenderer ~ wykluczenie oferenta z przetargu
tender evaluation committee ~ komisja przetargowa
cashier’s window ~ kasa (np. w urzędzie)
earnest money ~ gwarancja przetargowa, wadium przetargowe (wnoszone przez oferenta w momencie składania oferty, szczególnie w przypadku rozróżnienia pomiędzy gwarancją przetargową a gwarancją podpisania umowy)
bid bond ~ gwarancja przetargowa
security deposit ~ 1. wadium 2. gwarancja podpisania umowy (wnoszona przez zwycięzcę przetargu, szczególnie w przypadku rozróżnienia pomiędzy gwarancją przetargową a gwarancją podpisania umowy)
tender document ~ specyfikacja istotnych warunków zamówienia (SIWZ)
winning contractor ~ wybrany wykonawca
completed form of tender ~ wypełniony formularz oferty
written undertaking ~ pisemne zobowiązanie
valid planning permission ~ prawomocne pozwolenie na budowę
indicative BoQ ~ orientacyjny przedmiar robót
betterment of land ~ zwiększenie atrakcyjności gruntu dla inwestorów (np. przez budowę elementów infrastruktury)
description of the procurement ~ określenie przedmiotu zamówienia
construction procurement ~ zamówienie na roboty budowlane
tender board ~ komisja przetargowa
utility easement ~ służebność przesyłowa
compulsory purchase powers ~ prawo wywłaszczenia
compulsory acquisition (of land or property) wywłaszczenie na cele publiczne
joint tenderers ~ oferenci występujący wspólnie
tender procedure ~ postępowanie przetargowe
internal drainage board ~ zarząd melioracji (i urządzeń wodnych)
responsive tender ~ prawidłowa oferta
be cognizant with ~ być zaznajomionym, znać
is aware ~ przyjmuje do wiadomości
competent body ~ (organ) prowadzący postępowanie
sound financial management ~ należyte zarządzanie finansami (UE)
dried up stream ~ wyschnięty strumień
without prejudice ~ z zachowaniem
latest revision ~ aktualna wersja (np. wersja)
walled-over door ~ drzwi zamurowane
brackish water ~ woda zasolona
lower-river tributary ~ dopływ dolnej (rzeki, np. Wisły)
subsurface runoff ~ spływ śródpokrywowy
recharge by groundwater ~ zasilanie gruntowe
left-bank tributary (to a river) ~ dopływ lewobrzeżny
author’s own calculations ~ obliczenia własne
anthropogenic factors ~ czynniki antropogeniczne
conductivity meter ~ miernik konduktometryczny
evaporation on water bath ~ odparowanie na łaźni parowej
economic activities of Man ~ działalność gospodarcza człowieka
denudation ~ denudacja (geol.)
total dry residue ~ sucha pozostałość (po odparowaniu)
countryside area ~ obszar rolniczo-leśny
estuary section ~ odcinek ujściowy rzeki
settled area ~ obszar osadniczy
moraine plateau ~ wysoczyzna morenowa
aviation obstacle ~ przeszkoda lotnicza
bed sediments ~ osady denne
self-cleansing mechanism ~ mechanizm samooczyszczania
overbank flooding ~ wystąpienie (rzeki) z brzegów (w czasie powodzi)
diffuse sources ~ źródła rozproszone (ochr. środ.)
phytoplankton bloom ~ zakwit glonów (ochr. środ.)
point sources ~ źródła punktowe (ochr. środ.)
cut to waste ~ wykopy z wywozem i utylizacją urobku
suspended infrared electric radiator ~ promiennik sufitowy
counterslope ~ kontrspadek
road on fill ~ droga na nasypie
borrow to fill ~ roboty ziemne z dokopu
import to fill ~ roboty ziemne z gruntu dowiezionego
contract delivery ~ wykonanie przedmiotu umowy, wykonanie przedmiotu zamówienia
sheet metal cutting and forming ~ cięcie i tłoczenie blach
bid price ~ wartość oferty
periodic training ~ szkolenie okresowe
near miss report ~ zgłoszenie zdarzenia potencjalnie wypadkowego
complete loss ~ całkowicie zniszczony (np. samochód w wypadku)
dug well ~ studnia kopana
near miss incident ~ zdarzenie potencjalnie wypadkowe
marking of aviation obstacles ~ oznakowanie przeszkód lotniczych
heavy equipment operator license ~ świadectwo kwalifikacji operatora ciężkiego sprzętu budowlanego
welder’s license ~ uprawnienia spawalnicze
health and safety coordinator ~ inspektor BHP
pedestrian barrier ~ balustrada przenośna
privileged information ~ informacje niejawne
skeleton sheeting ~ ażurowa obudowa wykopu
spot bracing ~ – zob. syn. skeleton sheeting
metoda bezodkrywkowa – zob. syn. metoda bezwykopowa
work at a height ~ praca na wysokości (BHP)
proprietary information ~ informacje zastrzeżone
security clearance certificate ~ poświadczenie bezpieczeństwa (dokument dający dostęp do informacji niejawnych)
work in excavations ~ praca w wykopach
security clearance level ~ klauzula poświadczenia bezpieczeństwa
aviation law ~ prawo lotnicze
provide training on ~ przeszkolić w zakresie
dig ~ miejsce wykopalisk, teren wykopalisk
job-made wooden ladder ~ drabina drewniana własnej konstrukcji
ridge cap ~ pas kalenicowy (rodzaj obróbki), obróbka kalenicowa
sheet metal roof ~ dach blaszany
trade secret ~ tajemnica handlowa
safety hazard area ~ strefa niebezpieczna
quantitative filter paper ~ sączek ilościowy średni (lab.)
significance level ~ poziom istotności
correlation coefficient ~ współczynnik korelacji
low water period ~ niżówka
net of VAT ~ netto
procurement director ~ dyrektor ds. zakupów
airport restricted area ~ strefa zastrzeżona lotniska
availability ~ dyspozycyjność urządzenia
corrosion protective coating ~ powłoka antykorozyjna
implied warranty ~ rękojmia (dotyczy możliwości użytkowania przedmiotu zgodnie z zakładanym przeznaczniem)
express warranty ~ gwarancja
testing and inspection program ~ plan kontroli i badań
final inspection report ~ operat kolaudacyjny
imestone-gypsum wet flue gas desulphurisation (WFGD) ~ odsiarczanie spalin w technologii mokrej, wapienno-gipsowej
traffic sign face ~ tarcza znaku drogowego
wear parts ~ części szybkozużywające się
business entity ~ podmiot
forklift bucket attachment ~ łyżka hydrauliczna do wózka widłowego
curtainside semi-trailer ~ naczepa firana
walking floor trailer ~ naczepa z ruchomą podłogą
road tractor ~ ciągnik siodłowy
eco-friendly fuel ~ paliwo ekologiczne
fuel briquettes ~ brykiet opałowy
production capacity ~ wydajność
hammer shredder ~ rozdrabniacz bijakowy
moisture absorbency ~ higroskopijność
variation to the works ~ zmiana w przedmiocie umowy
fossil fuels ~ paliwa kopalne
milestone ~ termin pośredni
one-off design ~ projekt indywidualny (do jednorazowego wykorzystania)
fin drain ~ sączek pionowy (geokompozytowy)
free of third party rights and claims ~ nie obciążony prawami i roszczeniami osób trzecich
repair and maintenance contract ~ umowa serwisowa
main stand ~ główna trybuna stadionu
sugar refinery ~ cukrownia
exploitations ~ pola eksploatacji (termin występujący w umowach dotyczących przekazania praw autorskich)
activated carbon bed ~ złoże węgla aktywnego
paint-making plant ~ mieszalnia farb
automobile service station ~ stacja obsługi pojazdów
assembly hall building ~ hala montażowa (budynek typu halowego z przeznaczeniem na montownię)
industrial building construction ~ budownictwo przemysłowe
special trade contractor ~ specjalistyczna firma budowlana
automotive distribution facility ~ centrum dystrybucji samochodów
vehicle carrier ~ autotransporter
stadium stand ~ trybuna stadionu
progress and payment schedule ~ harmonogram rzeczowo-finansowy
glue board ~ płyta klejona
glue board furniture ~ meble z płyty klejonej
walkway area ~ pasaż centrum handlowego
pylon sign ~ pylon reklamowy
bomb blast window film ~ folia antywybuchowa
clear zone ~ strefa wolna od dymu
standard response sprinkler ~ tryskacz standardowego reagowania
ceiling sprinkler system ~ instalacja tryskaczowa podstropowa
smoke and heat removal ~ odprowadzanie dymu i ciepła
disabled evacuation lift ~ winda przystosowana do ewakuacji osób niepełnosprawnych
net curtain ~ firanka
flaming droplets ~ płonące krople (ppoż.)
drapery ~ kotara
curtain ~ zasłona
movement area ~ pole ruchu naziemnego (lotn.)
power cleaning equipment ~ maszyny sprzątające
fire pump system ~ pompownia instalacji tryskaczowej
eight-lane bowling centre ~ kręgielnia 8-torowa
system performance warranty ~ gwarancja systemowa (np. na okablowanie strukturalne)
commercially available ~ ogólnodostępny
display stall ~ stoisko reklamowe (w obrębie pasażu centrum handlowego)
spandrel ~ pas nadprożowo podokienny
table soccer ~ piłkarzyki
smoke layer base ~ dolna warstwa dymu
cinema hall ~ sala kinowa
projection booth ~ projektorownia
return pulley ~ bęben zwrotny taśmociągu
rooftop plantroom ~ nadbudówka techniczna
skill games ~ gry zręcznościowe
incline conveyor ~ przenośnik wznoszący
crowned pulley ~ koło pasowe wypukłe, bęben napędowy baryłkowy
transfer baggage ~ bagaż tranzytowy
make-up carousel ~ karuzela sortująca (lotn.)
arrivals carousel ~ karuzela odbioru bagażu (lotn.)
shear beam load cell ~ przetwornik belkowy (działający na zasadzie pomiaru siły ścinającej)
folded steel ~ stal skuwana warstwowo
two digit(al) display ~ wyświetlacz dwucyfrowy
fall in ~ wpaść w szczelinę
housing bearing ~ łożysko zamknięte
collection belt ~ taśmociąg zbierający (odbierający bagaż ze stanowisk odprawy bagażu) (lotn.)
OOG conveyor ~ out of gage conveyor ~ przenośnik do transportu bagażu ponadwymiarowego (lotn.)
front end loader (FEL) ~ ładowacz czołowy
foosball - zob. syn. table soccer
pływalnia ~ - zob. syn. basen
spectators stand ~ - zob. syn. stadium stand
orzeczenie lekarskie o zdolności do pracy ~ - zob. syn. świadectwo zdolności do pracy
szelki bezpieczeństwa ~ - zob. syn. szelki asekuracyjne
warunki udziału w przetargu ~ - zob. syn. warunki udziału w postępowaniu
(company) is in business for less than ~ jeśli okres prowadzenia działalności jest krótszy
CGI ~ corrugated galvanised iron ~ blacha trapezowa
Skróty
mils ~ millimetres ~ milimetrów
det. ~ detail ~ rysunek szczegółowy, szczegół
gyp. ~ gypsum ~ gips, gipsowy
CFC ~ cold-formed channel ~ ceownik zimnogięty
WTP ~ water treatment plant ~ stacja uzdatniania wody
thk ~ thick ~ grubość
SDI - smoke-developed index ~ wskaźnik wytwarzanie dymu
FSI ~ flame spread index ~ wskaźnik rozprzestrzeniania ognia
EDTA titration method ~ metoda wersenianowa
AIP ~ Aeronautical Information Publication zbiór informacji lotniczych AIP
low TDS water ~ woda niskozmineralizowana
TKN ~ total Kjeldahl nitrogen ~ całkowity azot Kjeldahla
EC ~ electrical conductivity ~ przewodniość elektryczna właściwa
TDS ~ total dissolved salts ~ mineralizacja wody
Suplement do wersji pol.-ang.
początkowy przyrost wytrzymałości betonu ~ early strength gain
zmiana granic (np. obszaru chronionego) ~ revision of boundaries
dalsze sąsiedztwo (w odróżnieniu od sąsiedztwa bezpośredniego) ~ nearby vicinity
współczynnik względnej ciasnoty (parametr przejścia dla zwierząt pod obiektem liniowym) ~ openness ratio
uncrossable barrier ~ bariera nieprzekraczalna (ochr. śr.)
tablica ostrzegawcza z liczbą zabitych ~ kill counter
wypadki śmiertelne na drodze ~ highway fatalities
kalectwo ~ permanent disability
Errata
instalacja cyrkulacji c.w.u. – brak wcięcia (instalacja cyrkulacji c.w.u. stanowi podhasło hasła instalacja cyrkulacji)
badanie archaeologiczne – powinno być: badanie archeologiczne
swallen – powinno być swollen
stropodach wentylowany - cold deck roof (pustka wentylacyjna nad izolacją umieszczoną między płatwiami)
stropodach niewentylowany – warm deck roof (izolacja umieszczona na warstwie nośnej bez konieczności zostawiania pustki wentylacyjnej)
do elektronicznej: zagęszczanie osadu grawitacyjne
